Thị trường đá xây dựng hiện đang rơi vào tình trạng khan hiếm nghiêm trọng. Nhu cầu vật liệu đá cho các công trình hạ tầng tăng cao, trong khi nguồn cung suy giảm đột ngột khiến giá cả leo thang. Bài viết sau đây sẽ đánh giá thực trạng khan hiếm đá xây dựng, nguyên nhân vì sao hầu hết các mỏ đá phải đóng cửa, và giải pháp cung ứng duy nhất hiện nay là vận chuyển đá từ Cam Ranh về các tỉnh phía Nam. Cuối cùng, chúng tôi đưa ra khuyến nghị và kêu gọi hành động cho quý khách hàng đang cần mua đá xây dựng để đảm bảo tiến độ công trình.
Thực trạng khan hiếm nguồn đá xây dựng
Trong vòng đầu năm 2025, nguồn cung đá xây dựng tại thị trường phía Nam sụt giảm nghiêm trọng. Nhiều dự án trọng điểm cùng triển khai đồng loạt đòi hỏi một khối lượng đá khổng lồ, trong khi các mỏ đá địa phương lại gần như không thể khai thác. Tình trạng thiếu hụt vật liệu xảy ra trên diện rộng, đặc biệt tại các tỉnh Đông Nam Bộ và Đồng bằng sông Cửu Long. Các nhà thầu xây dựng đang “đỏ mắt” tìm kiếm đá, nhiều nơi phải tạm dừng hoặc giãn tiến độ thi công vì không có đủ vật liệu.
Hệ quả dễ thấy của khủng hoảng đá xây dựng là giá thành bị đẩy lên cao. Từ cuối 2024 đến đầu 2025, giá đá đã tăng liên tục từng tháng. Nhiều mỏ đá thông báo tăng giá 3-4 lần trong năm qua. Mặc dù mỗi lần chỉ tăng nhỏ giọt vài nghìn đồng mỗi tấn, nhưng cộng dồn lại khiến chi phí đội lên hàng trăm nghìn đồng mỗi mét khối so với trước. Cầu vượt cung khiến thị trường tự do gần như không còn hàng để mua, việc gom đá trở nên khó khăn chưa từng có.
Nhiều mỏ đá bị dừng khai thác do rút giấy phép
Nguyên nhân chính dẫn đến khan hiếm đá là do hầu hết các mỏ khai thác đá xây dựng buộc phải ngừng hoạt động vì lý do pháp lý. Thống kê tại khu vực Đông Nam Bộ (nơi có trữ lượng đá lớn) cho thấy phần lớn mỏ đá tại Đồng Nai, Bình Dương đã bị rút giấy phép hoặc hết hạn khai thác. Cụ thể tại Đồng Nai, có hàng chục mỏ đá rơi vào tình trạng “đóng băng” chờ thủ tục: nhiều giấy phép khai thác đá hết hiệu lực phải chờ gia hạn theo quy định mới, số khác vướng mắc việc cấp phép mới do chồng chéo luật khoáng sản và đất đai. Một số mỏ đá quy mô nhỏ hơn cũng tạm ngừng vì chủ đầu tư chưa hoàn tất hồ sơ thuê đất hoặc bổ sung thủ tục môi trường.
Việc thu hồi và đình chỉ giấy phép hàng loạt đã khiến hơn 80% công suất khai thác đá của các tỉnh bị “đóng băng”. Những mỏ lớn vốn cung cấp phần lớn sản lượng đá cho thị trường nay đều tạm dừng. Chỉ một vài mỏ có pháp lý rõ ràng là còn hoạt động cầm chừng với sản lượng hạn chế. Điều này tạo ra lỗ hổng lớn về nguồn cung – có cầu mà không có cung – đẩy nhiều doanh nghiệp xây dựng vào thế khó vì thiếu vật liệu thi công.
Nguồn cung hạn chế, ưu tiên phục vụ dự án cao tốc
Trong bối cảnh đó, những mỏ đá ít ỏi còn được phép khai thác đều phải ưu tiên cung ứng cho các dự án cao tốc trọng điểm theo chỉ định của Nhà nước. Hiện nay, Việt Nam đang đầu tư mạnh vào hệ thống cao tốc Bắc – Nam và nhiều tuyến cao tốc khu vực phía Nam, do đó nhu cầu đá cho các dự án này rất lớn. Chẳng hạn, riêng đoạn đường Vành đai 3 TP.HCM dự kiến cần hơn 5 triệu m3 đá, dự án cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu cần khoảng 1,5 triệu m3, chưa kể các dự án sân bay Long Thành giai đoạn 1 cũng cần khoảng 2 triệu m3 đá xây dựng. Trước áp lực tiến độ, Chính phủ đã giao chỉ tiêu vật liệu cho từng dự án và chỉ định các mỏ cụ thể phục vụ thi công.
Vì vậy, phần lớn sản lượng đá khai thác được hiện nay đều chảy vào các công trình cao tốc theo kế hoạch phân bổ. Nhà thầu các dự án này thường ký hợp đồng bao tiêu toàn bộ sản lượng với mỏ đá được chỉ định. Hệ quả là thị trường ngoài các dự án trọng điểm hầu như không thể tiếp cận nguồn đá từ những mỏ đang hoạt động. Nói cách khác, **nguồn đá xây dựng** ít ỏi còn lại chỉ đủ phục vụ cho các công trình quốc gia, các công trình khác phải tự xoay xở tìm nguồn thay thế. Ngay cả một lượng nhỏ đá từ vài mỏ tại Đồng Nai trước đây có bán ra ngoài thì nay cũng không còn do đã được điều động hết cho các dự án trọng điểm.
Phải vận chuyển đá từ nơi khác về đáp ứng nhu cầu
Trước tình hình nguồn tại chỗ cạn kiệt, các nhà thầu miền Nam buộc phải tìm kiếm nguồn đá xây dựng từ các tỉnh thành khác. Hiện nay giải pháp khả thi và gần như duy nhất là vận chuyển đá từ khu vực Nam Trung Bộ (Khánh Hòa, Ninh Thuận) về cung cấp cho miền Nam. Cụ thể, đá được khai thác và tập kết tại cảng Cam Ranh (tỉnh Khánh Hòa), sau đó chở bằng đường biển đến các cảng ở đồng bằng sông Cửu Long và Đông Nam Bộ. Đây là giải pháp tình thế nhằm “giải cứu” tiến độ cho các dự án đang thiếu vật liệu, bởi vì các mỏ đá ở Khánh Hòa, Ninh Thuận hiện vẫn còn trữ lượng và có thể khai thác cung ứng.
Cảng Cam Ranh đang đóng vai trò trung chuyển chính cho nguồn đá đi các tỉnh phía Nam. Đá từ các mỏ lớn ở Ninh Thuận, Bình Thuận được vận chuyển bằng xe tải đến cảng này để bốc lên tàu. Tại đây, những tàu biển chuyên dụng cỡ lớn sẽ đảm nhận chở hàng nghìn tấn đá mỗi chuyến, đi dọc theo biển Đông và vào sông ngòi miền Tây Nam Bộ. Quãng đường vận chuyển xa hàng trăm km, nhưng nhờ đường biển nên có thể chở khối lượng lớn hơn nhiều so với vận tải bộ, phần nào bù đắp chi phí nhiên liệu.
Tàu 4.500 tấn cập cảng miền Tây – giải pháp cung ứng duy nhất
Do yêu cầu vận chuyển khối lượng rất lớn, các đơn vị vận tải thường sử dụng tàu biển trọng tải từ 4.500 tấn trở lên để chở đá. Mỗi chuyến tàu như vậy có thể mang theo tối thiểu khoảng 4.500 tấn (tương đương 2.700-3.000 m3 đá tùy loại), đảm bảo cung cấp đủ cho một hạng mục công trình lớn. Sau khi rời cảng Cam Ranh, tàu sẽ hành trình vào các cửa sông lớn ở miền Nam. Những điểm có thể tiếp nhận tàu trọng tải cao gồm có khu vực cảng Long Phú (tỉnh Sóc Trăng), cảng Vàm Cống (An Giang) trên sông Hậu, hoặc các cảng biển lớn tại TP.HCM, Bà Rịa – Vũng Tàu. Tại những nơi này, đá sẽ được sang mạn (chuyển từ tàu lớn qua sà lan hoặc xe tải) và vận chuyển tiếp đến chân công trình.
Quy trình vận chuyển đá đường dài này là phương án chủ lực hiện nay để đưa vật liệu về kịp tiến độ cho các dự án ở miền Nam. Mặc dù phải chịu chi phí logistics lớn và phụ thuộc rất nhiều vào thời tiết (tàu biển phải tránh mùa gió bão), nhưng các nhà thầu không có lựa chọn tốt hơn. Việc chở mỗi lần hàng ngàn tấn giúp giảm số chuyến và nhân lực so với chở nhỏ lẻ bằng đường bộ. Đây được xem là “cứu cánh” duy nhất để có đá xây dựng cho các công trình đang thi công, khi mà mọi nguồn đá địa phương đều đã cạn.
Giá đá tăng cao nhưng không còn sự lựa chọn
Việc vận chuyển đá từ Cam Ranh về dĩ nhiên khiến giá thành đội lên đáng kể. So với mua tại mỏ gần công trình trước đây, giờ đây các nhà thầu phải trả thêm cả chi phí bốc xếp, vận tải biển và vận tải nội địa từ cảng. Ước tính, chi phí vận chuyển đường thủy có thể lên đến khoảng 40.000 – 70.000 đồng cho mỗi m3 đá (tùy khoảng cách và cỡ tàu). Thêm vào đó, do nguồn cung khan hiếm, giá gốc tại mỏ khai thác cũng đã tăng 20-30% so với năm trước. Tính tổng thể, giá đá xây dựng giao đến công trường lúc này có thể cao hơn gấp rưỡi so với thời điểm bình thường.
Mặc dù giá vật liệu tăng cao gây áp lực lớn về tài chính, các chủ đầu tư và nhà thầu xây dựng vẫn buộc phải chấp nhận nếu muốn đảm bảo tiến độ dự án. Trong các gói thầu xây lắp hiện nay, chi phí đá, cát tăng vượt dự toán khiến biên lợi nhuận của nhà thầu bị thu hẹp. Thậm chí có nhà thầu đã phải tạm ngừng tham gia đấu thầu một số dự án mới vì lo ngại không kham nổi giá vật liệu. Tuy nhiên, đối với những công trình đang triển khai, dừng thi công còn gây thiệt hại lớn hơn, cho nên việc mua đá với giá cao lúc này được xem là “cực chẳng đã” nhưng không thể trì hoãn. Nhìn chung, khi không còn sự lựa chọn nào khác, việc chấp nhận mức giá hiện tại để có nguồn đá thi công kịp thời vẫn là giải pháp tối ưu hơn so với việc để dự án bị đình trệ lâu dài.
Đảm bảo tiến độ công trình – Mua đá xây dựng ngay hôm nay
Trong bối cảnh khan hiếm kéo dài, hành động thiết thực nhất đối với các nhà thầu và chủ đầu tư là chủ động nguồn vật liệu càng sớm càng tốt. Nếu quý khách đang có công trình cần đá xây dựng, đừng nên chờ giá hạ nhiệt vì điều đó khó xảy ra trong ngắn hạn. Thay vào đó, hãy nhanh chóng tìm kiếm nhà cung cấp uy tín để đặt mua đá và lên kế hoạch vận chuyển về công trường. Việc chủ động chuẩn bị vật liệu sẽ giúp công trình của quý khách tránh được nguy cơ đình trệ và hoàn thành đúng tiến độ cam kết.
Liên hệ mua đá xây dựng ngay để được đảm bảo nguồn cung ổn định cho dự án của bạn. Nguồn đá từ Cam Ranh hiện là giải pháp khả thi duy nhất, và với sự hỗ trợ logistics chuyên nghiệp, vật liệu sẽ được giao đến tận nơi một cách an toàn, nhanh chóng. Đừng để công trình bị gián đoạn vì thiếu đá – quý khách hãy hành động ngay hôm nay để đảm bảo thành công cho dự án của mình. Nhanh chóng đặt mua đá xây dựng chất lượng, dù khối lượng lớn hay nhỏ, chúng tôi đều có thể đáp ứng nhờ mạng lưới vận chuyển đường thủy hiệu quả. Hãy đảm bảo rằng dự án của bạn có đủ vật liệu để về đích đúng hạn!
